کشت هیدروپونیک یا هایدروپونیک به منظور کشت آبی، کشت در آب و یا آب کشت می باشد.
در این روش از کشاورزی از خاک برای پرورش گیاه استفاده نمی کنیم.
حال سوال اینجاست که چگونه میتوان بدون وجود خاک مقدمات رشد و پرورش یک گیاه را فراهم نمود؟
بستر های مختلفی برای پرورش گیاهان در کشت هیدروپونیک وجود دارد:
بستر جامد: کشت در لیکا، کوکوپیت و ...
بستر مایع: کشت گیاه به صورتی که ریشه در آب باشد
بستر گاز : کشت به صورتی که ریشه ها معلق باشند
خاک گاهی موجب پدید آمدن یکسری حساسیت های خاصی می شود، ممکن است بدلیل آفات موجود در خود فرد را دچار مشکل کند که در روش کشت در آب به دلیل مورد استفاده قرار نگرفتن خاک موارد نامبرده برای شخص پیش نخواهد آمد.
کشت هیدروپونیک به عنوان فشرده ترین روش تولید در صنعت کشاورزی امروزی و سریع ترین بخش در حال رشد، کشاورزی بشمار می رود که می تواند به خوبی تولید مواد غذایی در آینده را تضمین کند.
ایران به دلیل شرایط خاص آب و هوایی و محدودیت های منابع آبی از جمله کشورهایی است که نیازمند تجدید نظر اساسی در ساختار نظام کشت بوده و در این راستا توسعه کشت هایی نظیر کشت هیدروپونیک می تواند به عنوان یک راهکار مناسب مطرح باشد.
استفاده از این روش در کشور ما نیز در حال گسترش است.
در برخی از نقاط ایران مانند هشتگرد، کرج، کرمانشاه، تهران و جزیره کیش تولید محصولات باغی به روش کشت هیدروپونیک و به صورت تجاری گسترش یافته است.
از برتری های سیستم هیدروپونیک قابلیت استفاده و ایجاد ارزش اقتصادی آن در زمین های غیرقابل کشت و یا در شرایط نامناسب برای رشد برخی گیاهان است.
کاشت گیاهان خارج از فصل، استفاده بهینه از آب، انواع کودها ( آلی، کمپوست، حیوانی و …) و همچنین استفاده حداکثر از زمین شامل برتری های مهم سیستم های بدون خاک در مقایسه با سیستم های کشاورزی باز (مزرعه یا باغ) هستند.
تولید میوه و سبزی تازه در زمین های خشک، سنگی، باتلاقی و زمین های غیر قابل کشت
بهره برداری از اماکن متروکه مثل انبار، گاراژ و غیره
کشت گیاهان علوفه ای به طور متوالی برای واحدهای کوچک دامداری
صرفه جویی قابل ملاحظه در مصرف آب در مناطق دارای کمبود آب
بازده بیشتر در تولید سبزی ها و گل دهی خارج از فصل در گلخانه
سهولت پیش بینی میزان عملکرد
کیفیت بهتر محصولات
کاهش میزان ابتلا به بیماری های ارگانیک و انگلی گیاهان
کاهش هزینه نیروی انسانی به علت حذف عملیات خاکی
تولید محصولات ارگانیک و عاری از سموم
امکان پرورش گیاهان به روش هیدروپونیک در تمام نقاط
بالابردن تراکم در واحد سطح
کاهش میزان فعالیت سنگین
حفظ و صرفه جویی در مصرف آب
کاهش مشکلات ناشی از وجود آفات و بیماری ها
نبود مشکل علف هرز
افزایش میزان تولید محصول
حفظ و نگهداری مواد غذایی
کنترل شرایطی محیطی
مسأله مهم در کشت بدون خاک سرمایه گذاری اولیه بوده زیرا در سطح تجاری و وسیع، تمام سیستم به صورت اتوماتیک است.
همچنین نیاز به نیروی متخصص در مراحل کار ( مانند آماده سازی محلول غذایی، تنظیم Ph و...) از دیگر معایب این روش کشت است.
گیاهان مختلفی را می توان به صورت هیدروپونیک کشت نمود ولی بعضی از آنها موفقیت بیشتری در این سیستم دارند. کشت هیدروپونیک برای میوه هایی با محصولات مقاوم از قبیل گوجه فرنگی، خیار، فلفل، گیاهان برگی مثل کاهو، سبزی و گیاهانی که رشد سریعی دارند ایده آل است.
کشت هیدروپونیک به طور کلی کشتی مناسب و کار آمد جهت اجرای انواع فضاهای سبز می باشد.
خبر خوب اینجاست که برای کشت هیدروپونیک هیچ محدودیتی وجود ندارد و شما حتی میتوانید در خانه هایتان به پرورش گیاهان مورد علاقه ی خود بپردازید.
فقط نکته ای که باید قابل توجه قرار بگیرد این است که باید حتما از خواهش ها و نیاز های فیزیولوژیکی گیاه مد نظراطلاعات کامل کسب کنید.
آفات و حساسیت های آن را بخوبی بشناسید تا بتوانید گیاهی با کیفیت پرورش دهید.
بازگشت