در مقالات قبلی در مورد این صحبت کردیم که آنالیز محلول تغذیه در کشت هیدروپونیک به کمک سنسورهای هدایت الکتریکی (EC) و اسیدیته (pH) صورت میپذیرد. در این مقاله به این می پردازیم که چگونه باید از سنسورهای EC و pH مراقبت کنیم تا متناسب با هزینه ای که برای آنها پرداخت کردهایم، مدت زمان زیادی به درستی کار کنند. این توضیحات برای هر دو حالتی که سنسورهای دارای نمایشگر را خریداری کرده باشید و یا دستگاه اتوماسیون تغذیه ای داشته باشید که این سنسورها را دارا باشد صدق می کند.
سنسورهای هدایت الکتریکی (EC) بسته به جنس پراب آن ها و نحوه ی خواندن مقادیر از آن ها توسط ترنسمیتر، میتوانند از طول عمر مختلفی برخوردار باشند اما در بهترین حالت نیز نمی توان انتظار استفاده همیشگی از یک سنسور EC را داشت. اما با رعایت موارد زیر می توان مطمئن شد که سنسور EC طول عمر مناسبی داشته باشد و مقادیر خروجی سنسور مورد اعتماد باشند:
شستشوی پراب سنسورها به صورت دوره ای: در صورتی که از سنسور EC در دستگاه اتوماسیون تغذیه استفاده می کنید و سنسور به طور دائمی در تماس با محلول تغذیه قرار دارد به طور معمول توصیه می شود که پراب سنسور EC هر 30 روز یکبار شسته شود تا نمک هایی که احتمالا بر روی الکترودهای سنسور رسوب کرده اند شسته شوند. فرایند شستشو بسته به نوع سنسور می تواند متفاوت باشد اما به طور کلی میتوانید از کرم تمیز کننده پراب سنسور استفاده کرده و سطح پراب را با آن آغشته نمایید و در انتها آن را با آب شیر به طور کامل شستشو نمایید. توصیه میشود که پس از هربار شستشو مقدار EC محلول استاندارد را بررسی کرده و در صورت تفاوت مقادیر سنسور را کالیبره نمایید. در صورتی که از سنسورهای دارای نمایشگر و یا رومیزی استفاده می کنید همواره پس از استفاده از سنسور، آن را با آب شیر شسته و در آب مقطر نگهداری نمایید.
جلوگیری از تماس دست با سطح الکترودهای پراب: چربی موجود در پوست دست موجب آلودگی پراب می شود.
جلوگیری از قرار گرفتن خروجی BNC سنسور در محلول: به طور معمول خروجی الکترونیکی سنسورها آببند می باشد اما به منظور احتیاط توصیه می شود که تنها بخش ابتدایی پراب که شیشه ای یا پلاستیکی است را وارد محلول کنید.
جهت نگهداری صحیح سنسور pH موارد زیر را رعایت نمایید:
جلوگیری از ضربه زدن به پراب: سنسورهای pH دارای حباب شیشه ای شکننده می باشند لذا لازم است که همواره پس از استفاده درپوش پلاستیکی آن ها را گذاشته و در هنگام شستشو و کالیبره کردن سنسور نیز از پراب سنسور مراقبت کنید.
جلوگیری از تماس دست با سطح الکترودهای پراب: چربی موجود در پوست دست موجب آلودگی پراب می شود و بر کیفیت عملکرد سنسور تاثیر خواهد گذاشت.
جلوگیری از تغییر ناگهانی دما: تغییر ناگهانی دما در پراب می تواند موجب شکستن حباب شیشه ای سنسور شود. لذا هیچ وقت سنسور موجود در آب سرد را به طور ناگهانی وارد محلول با دمای بالا نکنید.
قرار ندادن پراب سنسور در روغن و سیالات مشابه
جلوگیری از قرار گرفتن خروجی BNC سنسور در محلول
قراردادن حباب شیشهای پراب سنسور در محلول مخصوص خود: حباب شیشه ای سنسور همواه باید خیس باشد لذا اگر از سنسور رومیزی یا دارای نمایشگر استفاده می کنید، همواره آن را در محلول مخصوص خود که محلول پتاسیم کلراید (KCL) است قرار دهید. در دستگاه های اتوماسیون تغذیه نیز به طور معمول پراب سنسور در تماس با محلول تغذیه قرار داشته و تر می باشد.
شستشوی دوره ای پراب سنسور در دوره های کالیبراسیون: تمیزی پراب سنسور بر دقت نتایج و عمر مفید سنسور تاثیر مستقیم میگذارد. لذا پیش از هر دوره کالیبراسیون، سنسور را با محلول تمیز کننده مخصوص یا با محلول آب صابون شسته و سپس در صورتی که پراب سنسور به صورت دائمی در محلول پتاسیم کلراید قرار ندارد آن را به مدت 24 ساعت در محلول پتاسیم کلراید قرار دهید و سپس کالیبره نمایید. توصیه می شود که این فرایند به صورت ماهانه تکرار شود. در برخی موارد که سطح حباب شیشه ای به نحوی آلوده شده که با محلول آب صابون و آب شیر شسته نمی شود، می توانید از یک مسواک نرم برای تمیز کردن سطح پراب استفاده نمایید. توجه داشته باشید که پراب سنسور pH باید در محلول پتاسیم کلراید نگهداری شود و برخلاف پراب سنسور EC شستشو یا نگهداری پراب سنسور pH در آب مقطر باعث آسیب رسیدن به آن خواهد شد.