هیدروپونیک روشی است که در آن گیاهان در بستر بدون خاک و یا در محلول غذایی رشد می کنند که دارای تمامی مواد غذایی مورد نیاز جهت محصول دهی بهتر و بیشتر گیاه هستند. به صورت کلی در کشت هیدروپونیک می توان محلول غذایی را پس از استفاده دور ریخت و یا دوباره استفاده کرد. امروزه در بسیاری از کشت های هیدروپونیک گیاهان با محلول های بازیافت شده رشد می کنند.
در این روش محلول غذایی پس از عبور از درون بستر کشت در یک مخزن جمع آوری شده و دوباره مورد استفاده قرار می گیرد و در نتیجه بازده سیستم نسبت به حالت عادی بیشتر شده و هدر رفت کود و آلودگی محیط زیست به حداقل می رسد. این سیستم هیدروپونیک بیشتر در گلخانه هایی با قابلیت کنترل اقلیم مورد استفاده قرار می گیرد. مدیریت ترکیب محلول تغذیه و تنظیم شرایط محیطی می تواند به بهبود ثمر دهی گیاهان، تنظیم ترکیبات بایواکتیو و کاهش عوامل بیماری زا در خاک منتهی شود.
اما این نوع کشت ممکن است تحت تاثیر تراوشات ریشه گیاه که می تواند رشد گیاه را تحت تاثیر قرار داده و مقدار و کیفیت محصول را کاهش دهد با مشکل روبرو شود. با بازیافت کردن دائم محلول تغذیه، کاهش محصول دهی در کاهو، توت فرنگی ، برخی سبزیجات برگ دار و گل ها رویت شد. کاهش رشد و محصول دهی در سیستم هایی که محلول تغذیه را بازیافت میکنند به دلیل افزایش مقدار ترشحات پیتوتوکسیک ریشه ها در محلول است که می تواند باعث به وجود آمدن تنش آللوشیمیایی در توت فرنگی ، گوجه و خیار شود. برخی ار مواد شیمیایی پیتوتوکسیک ممکن است تاثیر بسیاری در رشد گیاه داشته باشند همچنین محلول های غذایی بازیافت شده معمولا نیاز به استریل شدن دوباره دارند تا مقدار پاتوژن های موجود در آن ها کاهش پیدا کند. به همین دلیل، از فرآیند هایی همچون هیپوکلرایت ، ازن و پرتو UV برای استریل کردن محلول استفاده می شود.
بازیافت محلول غذایی در کشت هیدروپونیک اخیرا به دلیل صرفه جویی در مصرف کود که یکی از گران ترین مولفه های کشت است طرفداران بسیاری در سرتاسر دنیا پیدا کرده است.
در یک گلخانه با نور مصنوعی به دلیل ملاحظات اقتصادی و همچنین تولید حرارت کمتر، از LEDبرای نور دهی استفاده می شود. نتیجه مطالعه بر طیف نور LED نشان داد که این امر تاثیر بسزایی بر رشد و متابولیسم نیتروژن کاهو دارد. نور سبز ، بنفش و قرمز به دلیل کاهش شار فوتون فوتوسینتیک باعث کاهش رشد کاهو می شوند. نور بنفش باعث افزایش میزان ویتامین C در برگ های کاهو می شد. همچنین اضافه کردن نور بنفش باعث افزایش فعالیت های NR ( ریداکتاز نیترات) و NIR ( ریداکتاز نیتریت) می شد که آن هم به نوبه خود مقدار نیترات ، نیتریت و آمونیم را کاهش می داد. به همین دلیل می توان گفت که نور آبی و بنفش برای به کار گیری در گلخانه ها از بقیه نور ها بهتر هستند.
در طی یک آزمایش دیگر مقداری گل خرفه با شرایط مشابه اما با شوری های مختلف رشد داده شدند. در شوری های زیر 100mM نمک افزایش وزن ساقه و ریشه مشاهده شد اما با افزایش بیشتر از 100 و در بازه حوالی 200 و 300 mM شاهد کاهش وزن خالص بودیم .
بازگشت